Sëmundja e arterieve koronare, e njohur edhe si sëmundja ishemike e zemrës apo sëmundja koronare e zemrës, është shkaku kryesor i vdekjeve si tek femrat dhje tek meshkujt në të gjithë botën.
Është shumë e parandalueshme nëse merr trajtimin e duhur, por nëse nuk trajtohet, lidhet me një risk më të lartë për atak kardiak apo infarkt.
Sëmundja koronare e zemrës është e bazuar në kolesterol
Sëmundja koronare e zemrës përfshin grumbullimin e kolesterolit “të keq” LDL në arteriet e zemrës.
Procesi quhet arteriosklerozë dhe mund të shkaktojë atak në zemër. Kolesteroli grumbullohet dhe bllokon arteriet. Një arterie e bllokuar në zemër, nuk e lejon atë të furnizohet me lëndë ushqyese dhe oksigjen, dhe mund të bëjë që zemra të pushojë së punuari.
Si rezultat, sëmundja koronare e zemrës është shumë e rrezikshme. Pothuajse të gjitha ataket në zemër në meshkujt më të vjetër kanë si zanafillë bllokimet koronare, ashtu si dhe 80% e atakeve kardiake tek të rinjtë. Sëmundja koronare e zemrës është gjithashtu një nga shkaqet më të shpeshta të infarktit, apo kur zemra nuk mund të pompojë gjak në mënyrën e duhur.
Më të rrëzikuar janë duhanpirësit, personat mbipeshë, që nuk janë aktivë fizikisht, dhe ata që konsumojnë një dietë ushqimore të pasur me yndyrna trans, që janë yndyrna artificiale që gjenden në ushqimet e skuqura dhe ushqimet e shpejta. Yndyrnat trans rrisin LDL dhe ulin HDL, kolesterolin “e mirë”.
Trajtimet variojnë nga ndryshimet në stilin e jetesës e deri në procedurat kirurgjikale
Nëse keni disa nga faktorët risk të sipërpërmendur apo e dini se vuani nga sëmundja koronare e zemrës, është shumë e rëndësishme të keni kujdes ndaj dhimbjes së gjoksit apo anginës, dhe simptomave të tjera të atakut në zemër.
Specialistët rekomandojnë një stil jetese të shëndetshëm për zemrën për çdo person, por veçanërisht për ata që janë më të rrezikuar nga sëmundja koronare e zemrës. Ndryshimet në stilin e jetesës mund të përfshijnë konsumimin e një diete ushqimore të varfër në sodium dhe yndyrna trans, aktivitet të rregullt fizik, shmangia e duhanpirjes dhe mbajtja e kolesterolit nën kontroll.
Disa njerëz mund të kenë nevojë të marrin ilaçe si statine, apo ilaçe që ulin kolesterolin LDL, për të ulur riskun e sëmundjeve të zemrës.
Në raste më serioze të sëmundjes koronare të zemrës, mund të keni nevojë dhe për ndërhyrje kirurgjikale.