Një studim i ri i botuar në revistën mjekësore The Lancet Psychiatry tregon se COVID-19 mund të ketë lidhje me një sërë efektesh të shëndetit mendor te pacientët.
Sipas studimit, të kryer nga studiues nga Universiteti i Oksfordit, diagnoza e COVID-19 ishte e lidhur me rritjen e incidencës së diagnostikimit me disa gjendje psikiatrike dhe çrregullime duke përfshirë ankthin, pagjumësinë dhe demencën.
Studiuesit thanë se pasojat e shëndetit mendor për të prekurit nga COVID-19 nuk janë matur ende me saktësi – por janë parashikuar gjerësisht.
“Ne ishim të interesuar kryesisht në pyetjen, nëse njerëzit që ishin diagnostikuar me COVID-19 do të ishin në rrezik më të madh të zhvillimit të çrregullimeve të shëndetit mendor”, tha profesori i Universitetit të Oksfordit Paul Harrison, i cili punoi në studim.
Studiuesit u përpoqën t’i përgjigjen kësaj pyetjeje duke parë ritmet e diagnozave psikiatrike tek pacientët, deri në tre muaj pasi ata ishin diagnostikuar me COVID-19, tha Harrison.
Grupi përdori TriNetX Analytics Netëork, i cili mbledh të dhëna nga regjistrat elektronikë mjekësorë nga 54 organizata të kujdesit shëndetësor në SHBA. Kjo përfshin të dhëna për 69.8 milion pacientë – 62.354 prej të cilëve u diagnostikuan me COVID-19 midis 20 janarit dhe 1 gushtit. Ata më pas panë, se sa prej këtyre pacientëve ishin diagnostikuar me një çrregullim psikiatrik.
Për krahasim, studiuesit gjithashtu matën shkallën e diagnozave të çrregullimeve psikiatrike në pacientët që përjetuan gjashtë gjendje të tjera shëndetësore si gripi, infeksionet e traktit respirator ose një frakturë të madhe të kockave.
“Eshtë e rëndësishme të përpiqesh të dallosh atë që mund të jetë për shkak të vetë COVID, dhe atë çfarë mund të jetë për shkak të mjedisit ku po jetojmë”, shpjegoi Harrison.
Ai tha se rreth 6% e pacientëve me COVID-19 të cilët kurrë nuk ishin diagnostikuar me një çrregullim psikiatrik më parë, u diagnostikuan me një të tillë brenda tre muajve nga prekja prej COVID-19. Gjendja më e zakonshme, përsëri, ishte ankthi.
Harrison tha se ekzistojnë dy shkaqe të mundshme të çrregullimeve psikiatrike të shoqëruara me COVID-19. “Një mundësi është që mund të ketë ndonjë efekt të drejtpërdrejtë të virusit që prodhon simptomat. Ndoshta ajo që virusi mund të jetë duke bërë në tru tek disa njerëz, ose mënyra se si sistemet imune të disa njerëzve janë përgjigjur për të luftuar virusin,” tha ai.
“Ka disa aludime, që mund të ketë një shpjegim biologjik për disa njerëz.”
Shkaku tjetër i mundshëm mund të jenë reagimet psikologjike që njerëzit kanë, pasi diagnostikohen me virusin, tha Harrison.
“Reagimet psikologjike që njerëzit kanë kur preken nga COVID, pasi shqetësohen për jetën e tyre ndoshta për herë të parë, pasi shqetësohen për të ardhmen – në një farë mënyre, COVID thjesht po vepron si një ngjarje tjetër e madhe stresuese, dhe jo si ndonjë efekt i drejtpërdrejtë viral,” tha ai.
Krahasuar me gjashtë sëmundjet e tjera dhe gjendjet shëndetësore, COVID-19 shkaktonte më shumë diagnostikime të çrregullimeve psikiatrike, sipas studimit.
“Eshtë e mundur të spekulohet se në këtë moment, je më i stresuar kur dikush të thotë se ke COVID, sesa do të ishe nëse dikush do të të thoshte se ke shumë gjëra të tjera në lidhje me shëndetin”, tha Harrison.
Harrison tha se ka ende shumë pyetje për t’u përgjigjur pas studimit të Oksfordit. Ai gjithashtu tha se mendon që njerëzit e diagnostikuar me një çrregullim psikiatrik pasi diagnostikohen me COVID-19, mund të shërohen prej tij.
“Nëse shihni pothuajse çdo shkak tjetër të ankthit dhe depresionit që mund të mendojmë, një pjesë e konsiderueshme e njerëzve bëhen më mirë, ose me kalimin e kohës dhe / ose me trajtime,” tha ai. “Në praktikën time klinike, tek të mbijetuarit e COVID që kam parë, unë kam parë disa njerëz që vijnë duke u përmirësuar dhe disa që nuk janë qartësisht të përmirësuar.”
“Unë dyshoj se do të ketë një sërë rezultatesh dhe do të na duhen studime afatgjata ku ne mund t’i masim me kohë,” vazhdoi ai.
Harrison tha se pjesa e dytë e studimit të Oksfordit ishte: A janë më të rrezikuar njerëzit që kanë tashmë një diagnozë psikiatrike, të preken prej COVID-19, sesa njerëzit pa një diagnozë psikiatrike?
“Për habinë time, përgjigjja është po”, tha Harrison. “Njerëzit të cilët kishin një diagnozë psikiatrike në vitin para se të vinte COVID … ata ishin rreth 65% më të prirur të infektoheshin nga COVID sesa njerëzit pa diagnozë psikiatrike”.
Harrison tha se ai dhe kolegët e tij ishin të habitur nga kjo gjetje. “A është kjo vetëm sepse njerëzit me probleme psikiatrike kanë tendencë të kenë probleme më të rënda të shëndetit fizik?” pyet ai.