Sistemet shëndetësore të vendeve me të ardhura më të larta në botë janë nën presion të madh financiar, sipas një raporti të ri nga Organizata për Bashkëpunim dhe Zhvillim Ekonomik (OECD). Raporti 2023 Health at a Glance zbuloi se shpenzimet e kujdesit shëndetësor ishin rreth 9.2 % e PBB-së në vendet e zhvilluara, nga 9.7 % në 2021, duke reflektuar një nevojë të reduktuar për shpenzime pas pandemisë dhe ndikimin e inflacionit. Në 11 vende të OECD-së, shpenzimet shëndetësore si pjesë e PBB-së në vitin 2022 ishin më të ulëta se në vitin 2019, thuhet në raport.
Shpenzuesi më i madh në botë për kujdesin shëndetësor ishte Shtetet e Bashkuara, të cilat disbursuan ekuivalentin e 16.6 % të PBB-së së saj. Ajo u pasua nga Gjermania, e cila shpenzon 12.7 % të PBB-së së saj për kujdesin shëndetësor dhe Franca, e cila shpenzon ekuivalentin e 12.1 % të PBB-së së saj. Shtetet e Bashkuara ishin gjithashtu shpenzuesi kryesor i OECD-së për kujdesin shëndetësor për frymë, duke arritur ekuivalentin e 12,555 dollarëve (11,728 €) për qytetar amerikan. Ata u pasuan nga Zvicra (8,049 dollarë ose 7,519 euro) dhe Gjermania (8,011 dollarë ose 7,483 euro).
Norvegjia, Austria, Holanda dhe Franca ishin shpenzuesit më të mëdhenj të kujdesit shëndetësor për frymë, sipas OECD. Shpenzimet vjetore të kujdesit shëndetësor për frymë u rritën me një mesatare prej 2.6 % në vendet e OECD në vitet që çuan në pandeminë COVID-19. Midis 2019 dhe 2022, rritja mesatare e shpenzimeve për frymë u përshpejtua në 3.3 % me një kulm në vitin 2021 përpara se të tkurret në 2022.
Raporti zbuloi se shumë vende nuk janë rikuperuar ende plotësisht nga pandemia me jetëgjatësinë që bie mesatarisht me 0.7 vjet midis 2019 dhe 2020 në vendet e OECD. Ai mbeti nën nivelet e para-pandemisë në 28 vende, tha OECD, pavarësisht nga disa të dhëna për vitin 2022 që tregojnë për një rimëkëmbje. Në vendet e OECD-së kishte mesatarisht 4.3 shtretër spitalor për 1000 njerëz, me norma në Korenë e Jugut dhe Japoni më të larta se në vendet e tjera.
Numri i shtretërve për frymë është ulur në pothuajse të gjitha vendet që nga viti 2011 për shkak të “përdorimit më të madh të çerdheve dhe reduktimeve në kohëzgjatjen mesatare të qëndrimit”, shtoi raporti i OECD. Finlanda pa rënien më të madhe, kryesisht në shtretërit e kujdesit afatgjatë dhe të kujdesit psikiatrik. Ndërkohë, numri i mjekëve në vendet e OECD u rrit nga 3.5 milionë në 2011 në 4.3 milionë në vitin 2021. Në të gjitha vendet e OECD-së, numri i mjekëve u rrit më shpejt se numri i popullsisë.
“Shqetësimet e gjata për mungesën e mjekëve dhe plakjen e fuqisë punëtore mjekësore nxitën një numër të madh vendesh të OECD-së të rrisin numrin e studentëve në programet e edukimit mjekësor shumë vite më parë; si rezultat, numri i studentëve të mjekësisë vazhdon të rritet në shumicën e vendeve”, thuhet në raportin e OECD. Koreja e Jugut dhe Britania e Madhe raportuan rritje të konsiderueshme në dekadën e fundit, por patën shifra të ulëta në vitin 2011, ndërsa Norvegjia, Gjermania dhe Zvicra panë rritje të fortë në numrin e mjekëve pavarësisht se tashmë kishin norma mbi mesataren.
Franca dhe Japonia patën një rritje më të kufizuar të numrit të mjekëve midis 2011 dhe 2021, thuhet në raport. Në Francë, numri i mjekëve u rrit ngjashëm me madhësinë e popullsisë dhe parashikohet të bjerë deri në vitin 2030 pasi më shumë mjekë dalin në pension. Në disa vende ka plane për të rritur më tej numrin e studentëve në shkollën e mjekësisë, por do të duhen disa vite përpara se kjo të përkthehet në mjekë plotësisht të trajnuar. Numri i të diplomuarve në mjekësi në vendet e OECD u rrit nga 93,000 në 2000 në 114,000 në 2010 dhe në 160,000 në 2021.
Në Irlandë, numri i lartë i të diplomuarve është pjesërisht për shkak të përqindjes së madhe të studentëve ndërkombëtarë, shumë prej të cilëve largohen pas diplomimit. Kjo do të thotë se Irlanda duhet të importojë mjekë të trajnuar në vende të tjera për të trajtuar mungesat, thuhet në raport. “Në shumë vende të OECD, shqetësimet rreth mungesës së mjekëve lidhen më konkretisht me mungesat e mjekëve të përgjithshëm (GP)…dhe mungesat e mjekëve në rajonet rurale dhe të largëta,” shtoi raporti.
Edel Strazimiri