Një studim i ri ka treguar se shumica e njerëzve janë të ndjeshëm ndaj të ashtuquajturit “efekti Ajnshtajn”, kur edhe marrëzia e plotë merret si fakt nëse shprehet nga shkencëtarët.
Edhe njerëzit fetarë kanë më shumë gjasa të besojnë këto shkrime nga një shkencëtar sesa nga një autoritet shpirtëror.
Në një studim të botuar në revistën Nature Human Behavior, shkencëtarët përdorën New Age Bullshit Generator, një algoritëm që gjeneron “deklarata të paqarta, të pakuptimta” duke kombinuar termat e modës “epoka e re” dhe “gjuhën e zgjuar”.
Studiuesit më pas kërkuan më shumë se 10,000 vullnetarë nga 24 vende të ndryshme për të vlerësuar besueshmërinë e pretendimeve të pakuptimta që morën.
Edhe pse të gjitha pretendimet ishin krejtësisht të pakuptimta, 76% e pjesëmarrësve i vlerësuan ato mesatarisht ose më lart në shkallën e besueshmërisë kur fjalët i atribuoheshin një fizikani të grimcave fiktive të quajtur Edward K. Leal.
Në të kundërt, vetëm 55% i konsideruan pretendimet e pakuptimta si të vërteta kur u tha se ato ishin shprehur nga “autoriteti shpirtëror” Saul J. Adrian.
“Ne krijuam pretendime që janë pothuajse të pamundura për t’u hedhur poshtë dhe që nuk kanë të bëjnë me tema shkencore të diskutueshme ose të politizuara për të cilat njerëzit mund të kenë paragjykime të forta (efektshmëria e vaksinimit, ndryshimet klimatike, etj.)”, shkruajnë shkencëtarët.
Këtu është një shembull i “citimeve” të krijuara nga një shkencëtar fiktiv: “Përgjatë përjetësisë, ne qeniet do të rritemi si kurrë më parë, ndërsa jemi rikrijuar nga supa kuantike”
Studiuesit shpjegojnë se “efekti i Ajnshtajnit” pasqyron gatishmërinë e shumicës së njerëzve për të pranuar deklaratat e ekspertëve, edhe nëse ata nuk i kuptojnë fare.
“Njerëzit thjesht pranojnë se E = mc 2 dhe se antibiotikët ndihmojnë në kurimin e pneumonisë, sepse figurat e besueshme si Ajnshtajni dhe mjeku i tyre e thonë këtë, pa e kuptuar vërtet se çfarë përfshijnë këto pretendime,” shkruajnë studiuesit.
Si përfundim, studiuesit vërejnë se “në të gjitha 24 vendet dhe në të gjitha nivelet e fesë,’ dërdëllisjet’ nga një shkencëtar konsideroheshin më të besueshme se e njëjta gënjeshtër nga një guru shpirtëror”.
“Këto rezultate tregojnë se pavarësisht nga këndvështrimi fetar i një personi nëpër kultura, shkenca është një orientuese e fuqishme dhe universale që sinjalizon vlefshmërinë e informacionit,” shkruan ekipi.