Pyotr Alexeyevich ishte sociolog, historian, zoolog, shkencëtar politik, gjeograf njerëzor dhe filozof. Ai ishte gjithashtu një aktivist, eseist, studiues dhe shkrimtar.
Ne kemi sjellë një përzgjedhje të thënieve të tij më të spikatura:
Njerëzit që punojnë nuk mund të blejnë me pagat e tyre pasurinë që kanë prodhuar.
Burgjet janë universitete të krimit, të mirëmbajtura nga shteti.
Vetëm ata që nuk bëjnë asgjë nuk bëjnë asnjë gabim.
Shumëllojshmëria është jetë; uniformiteti është vdekje.
Bëhu i fortë. Mbingarkohu me energji emocionale dhe intelektuale, dhe do të përhapësh inteligjencën, dashurinë, dhe energjinë tënde të veprimit duke e transmetuar ndër të tjerë! Kjo është ajo për të cilën vjen gjithë mësimi moral.
Në planin afatgjatë, praktika e solidaritetit rezulton shumë më e dobishme për speciet sesa zhvillimi i individëve të pajisur me prirje grabitqare.
Mos garoni! – konkurrenca është gjithmonë e dëmshme për speciet, dhe ju keni shumë burime për ta shmangur atë!
Përpiquni që të gjithë të mund ta jetojnë këtë jetë të pasur dhe të tejmbushur. Dhe të jesh i sigurt se në këtë përpjekje do të gjesh një gëzim më të madh se në gjithçka tjetër.
Kur dikush ka talent, gjithçka kontribuon në zhvillimin e tij.
Mirëqenia për të gjithë nuk është një ëndërr.
Në fakt, ne e dimë mirë sot se është e kotë të flasësh për liri për sa kohë që ekziston skllavëria ekonomike.
Ai kundërshtoi, megjithatë, ndaj leximit pa kriter. ‘Duhet të ketë disa pyetje,’ shkroi ai, ‘drejtuar librit që do të lexojë.
Varfëria, kemi thënë diku tjetër, ishte shkaku kryesor i pasurisë. Ishte varfëria ajo që krijoi kapitalistin e parë; sepse, përpara se të grumbullonin “vlerën e tepërt”, për të cilën ne dëgjojmë kaq shumë, burrat duhej të ishin mjaft të varfër për të dhënë pëlqimin për të shitur punën e tyre, në mënyrë që të mos vdisnin nga uria. Ishte varfëria ajo që i bëri kapitalistët.
Kur injoranca mbretëron në shoqëri dhe çrregullimi në mendjet e njerëzve, ligjet shumëfishohen.
Ekonomia më e rëndësishme, e vetmja e arsyeshme, është ta bëjë jetën të këndshme për të gjithë, sepse njeriu që është i kënaqur me jetën e tij prodhon pafundësisht më shumë sesa njeriu që mallkon rrethinën e tij.
Letrat dhe shkenca do të zënë vendin e tyre të duhur në punën e zhvillimit njerëzor vetëm kur, të çliruar nga çdo skllavëri mercenare, ato do të kultivohen ekskluzivisht nga ata që i duan ata për ata që i duan.
Speciet në të cilat rregulli është paqja dhe mbështetja e ndërsjellë, përparojnë, ndërsa speciet e pa shoqërueshme degradojnë.
Pagë e dobët – punë e dobët!