Oxford University Press ka njoftuar të hënën se fraza “kalbja e trurit” është zgjedhur fjala e vitit 2024. Kjo shprehje ka fituar një rëndësi të veçantë gjatë vitit, me përdorimin e saj që është rritur me 230% krahasuar me një vit më parë.
Në përkufizimin zyrtar të Oxfordit, “kalbja e trurit” i referohet një përkeqësimi të gjendjes mendore ose intelektuale, shpesh si pasojë e mbikonsumimit të përmbajtjeve të konsideruara të parëndësishme ose sipërfaqësore, kryesisht në internet.
Fjala e vitit synon të pasqyrojë një temë që ka dominuar diskutimet dhe trendet shoqërore të 12 muajve të fundit. Casper Grathwohl, president i Oxford Languages, deklaroi:
“Në kuptimin e saj modern, ‘kalbja e trurit’ përfaqëson një nga shqetësimet kryesore rreth ndikimit të jetës virtuale në shëndetin tonë mendor dhe mënyrën se si menaxhojmë kohën e lirë.”
Përzgjedhja e shprehjes u bë përmes një procesi që kombinon analizën gjuhësore nga leksikografët dhe votimin publik. Ajo triumfoi mbi pesë kandidatura të tjera: i përulur, i pjerrët, çmimi dinamik, romantizmi dhe dija.
Një histori e gjatë
Megjithëse përdorimi masiv i frazës ka ndodhur kohët e fundit, origjina e saj shkon pas në vitin 1854, kur shkrimtari amerikan Henry David Thoreau e përmendi atë në librin e tij “Walden”. Në atë kontekst, shprehja kishte një domethënie filozofike, ndërsa sot, ajo ilustron sfidat e botës digjitale.
Në vitin e kaluar, fjala fituese ishte “rizz”, një term i ri që përshkruan aftësinë për të tërhequr njerëz të tjerë.
Ky vlerësim vjetor nga Fjalorët e Oksfordit tregon se si gjuha evoluon dhe pasqyron transformimet e shoqërisë sonë. “Kalbja e trurit” na kujton nevojën për një marrëdhënie më të ndërgjegjshme dhe të balancuar me teknologjinë dhe përmbajtjet që konsumojmë.