Nuk ka burg më të keq se një mendje e mbyllur.
Një mendje e mbyllur mund të jetë burgu ynë më i keq.
Carl Jung një herë ka thënë se “të gjithë kemi lindur origjinalë dhe vdesim si kopje”.
Duke analizuar frazën e Jungit në dritën e kohëve të sotme, ne mund të gjejmë një problem të madh, pasi jetojmë në një botë që zor se udhëhiqet nga liria.
Baza më e madhe e shoqërisë sonë është liria, e cila degëzon në shumë aspekte, nga ekonomia tek sjellja.
Nëse shikojmë thellë, do të kuptojmë se kjo strukturë botërore e lirisë, ekziston vetëm në nivelin teorik, prandaj ne jemi vetëm riprodhues të rendit ekzistues ose thjesht kopjojmë, siç pretendon Jungu.
Natyrisht, pikëpamja jonë për botën ka ndikime të jashtme, ky është një proces i natyrshëm. Në të njëjtën mënyrë jeta në shoqëri ka nevojë për rregulla për të ruajtur jetën shoqërore brenda kufijve të caktuar etikë.
Prandaj, të mendosh për ushtrimin e lirisë si diçka të pakufizuar është e pamundur, sepse të gjitha gjërat kanë kufizimet e tyre.
Megjithatë, ekzistenca e pikave kufizuese nuk nënkupton mosekzistimin e lirisë dhe të kondicionimit pa kufizime ndaj vlerave të miratuara nga një rend “epror”.
Megjithatë, kjo është ajo që ndodh, ne jemi reduktuar në skllavëri ose, duke kujtuar Neto Pittan, “jemi kolonizuar nga mendimi i të tjerëve”. Dhe më keq, për një ideologji që është jashtëzakonisht e dëmshme për ne si qenie njerëzore.
Ne jemi reduktuar në statistika, në të cilat jemi ndarë në kushtëzues dhe të kushtëzuar. Nuk ka konceptim të një qenieje të lirë, e cila ushtron aftësinë për arsyetim dhe dashuri, për të dalluar atë që do dhe dëshiron. Të gjithë jemi potencialisht shërbëtorë.
Ky kontroll kryhet nëpërmjet konvertimit në shoqërinë e konsumit dhe vlerave të tij themelore, të cilat e zvogëlojnë gjithçka në një vlerë tregu.
Mediat me të gjitha tentakulat e tyre janë në shërbim të fuqive të mëdha, të cilat kanë për qëllim asgjë më shumë se konvertimin e më shumë njerëzve, duke nderuar zotin e konsumit në tempullin e tij më të madh: qendrat tregtare.
Vendi i gëzimit, kënaqësisë, boshllëkut dhe lirisë së pakufizuar, të paktën teorikisht ose mesatarisht. Por në një botë që qeveriset nga shfaqjet, nga spektakli, gjëja e rëndësishme nuk është ajo që është, por ajo që duket të jetë, para së gjithash, në sytë e të tjerëve.
Me fjalë të tjera, është e nevojshme për të komunikuar botës se ju jeni një fitues, i shpërblyer nga ata zotër bujarë që ne nderojmë 24 orë në ditë: rrjetet sociale.
I gjithë ky teatralitet në jetën e përditshme, me perden që kurrë nuk mbyllet, paraqitet si e vërtetë dhe ne – me psiqikën tonë jashtëzakonisht të brishtë – i besojmë fare kollaj.
Siç thoshte nazisti Gëbelsi: “Një gënjeshtër që përsëritet një mijë herë, bëhet e vërtetë”.
Përkundër kësaj, shumica dërrmuese e jona nuk ndihen të lodhur nga gjendja e tyre, përkundrazi, me dëshirë e pranojnë zgjedhën.
Ose më keq, ne e kërkojmë atë. Natyrisht, ne nuk e kemi dominimin e marrëdhënieve të pushtetit në shoqëri, nuk i kontrollojmë ligjet, sistemin ligjor apo mediat. Ne jemi “vetëm” spektatorë të pangopur të një beteje të padrejtë dhe shtypëse.
Megjithatë, vërtetë nuk mund të bëjmë asgjë? Nuk ka pika drite që mund të përpiqen të na ndriçojnë?
Rosa Luxemburg thoshte: “Kush nuk lëviz, nuk i ndien zinxhirët që e mbajnë lidhur”. Duhet të lëvizim, të vrapojmë, të flasim, deri kur zhurma e rrymave të bëhet e padurueshme dhe të zgjohemi nga një gjumë qesharak, i cili paraqet një spektakël parazitar në mesin e një ferri të rrethuar nga vargonj të njollosur me gjak, djersë dhe vuajtje.
Nëse një mendje që hapet nuk kthehet kurrë në dimensionin e vet fillestar, ai që çlirohet nuk pranon kurrë që të rikthehet në burg; sepse sado të vështira të jenë kushtet, parimi i autonomisë është brenda nesh.
Kur vendosim të shkelmojmë frikën, të hapim sytë, atëherë nisim të shohim.
Prandaj burgu nuk krijohet së jashtmi, por së brendshmi. Dhe nuk ka burg më të keq se sa një mendje e mbyllur.