Zëvendëspresidenti amerikan, J.D. Vance, ka shkaktuar polemika të forta me fjalimin e tij në Konferencën e Sigurisë në Mynih. Deklaratat e tij janë pritur me shqetësim dhe kritika nga liderët evropianë, të cilët i cilësuan ato si provokuese dhe të papranueshme.
Kallas: Fjalim që nxit përçarje
Përfaqësuesja e Lartë e BE-së për Politikën e Jashtme, Kaja Kallas, reagoi ashpër ndaj deklaratave të Vance.
“Duke dëgjuar këtë fjalim, duket sikur ai kërkon të përplaset me ne,” citohet Kallas nga Reuters. “Ne nuk dëshirojmë të grindemi me miqtë tanë.”, percjell MekuliPress.com
Vance pretendoi se kërcënimi më i madh për Evropën vjen nga brenda saj, një ide me të cilën Kallas nuk pajtohet. Ajo theksoi se Shtetet e Bashkuara duhet të përqendrohen tek sfidat e vërteta, siç është agresioni ushtarak i Rusisë në Ukrainë.
Pistorius: E papranueshme
Ministri i Mbrojtjes i Gjermanisë, Boris Pistorius, u shpreh i revoltuar nga përmbajtja e fjalimit të Vance.
“Zëvendëspresidenti amerikan vuri në dyshim demokracinë e Evropës në tërësi. Ai foli për shkatërrimin e demokracisë dhe, nëse e kam kuptuar saktë, e krahasoi situatën në disa pjesë të Evropës me regjimet autoritare. Kjo është e papranueshme,” tha Pistorius.
Në fjalimin e tij, Vance solli si shembuj për të mbështetur pretendimet e tij një zgjedhje të anuluar në Rumani, një dënim ndaj një personi në Suedi për djegien e Kuranit dhe ndjekjen penale të një britaniku për një lutje pranë një klinike aborti. Sipas tij, liria e shprehjes në Evropë është në rënie dhe përbën një kërcënim më të madh sesa agresioni ushtarak i Rusisë.
Reagimi i Gjermanisë
Në fjalimin e tij, Vance u ndal edhe tek situata politike në Gjermani, duke theksuar se miliona votues ndihen të injoruar. Më vonë, ai u takua me kreun e partisë së ekstremit të djathtë Alternativa për Gjermaninë (AfD).
Ministrja e Jashtme e Gjermanisë, Annalena Baerbock, reagoi duke theksuar se vetëm gjermanët vendosin për zgjedhjet e tyre.
“Shtetasit gjermanë janë ata që vendosin për fatin e vendit të tyre, si në çdo demokraci tjetër. Për fat të mirë, ne jetojmë në një demokraci,” tha Baerbock.
Sipas një delegati ukrainas të pranishëm në sallë, audienca mbeti “e shokuar” nga fjalimi i Vance.
Reagime të kujdesshme nga Norvegjia dhe Danimarka
Kryeministri norvegjez, Jonas Gahr Støre, pranoi rëndësinë e lirisë së shprehjes dhe demokracisë, por nuk e ndau vizionin e Vance.
“Ai tha disa gjëra me të cilat nuk pajtohem. Gjermania ka një histori të ndjeshme me ekstremizmin e djathtë, ndaj shqetësimet atje janë të kuptueshme. Sa i përket komenteve për emigracionin, duket se ai nuk është i vetëdijshëm se kjo çështje është po aq e rëndësishme edhe për vendet evropiane,” tha Støre.
Ai gjithashtu vuri në dukje se Vance nuk përmendi fare luftën në Ukrainë në fjalimin e tij.
Edhe kryeministrja e Danimarkës, Mette Frederiksen, shprehu mosmarrëveshjen e saj me Vance, duke theksuar se kërcënimi kryesor për Evropën mbetet Rusia, jo vendet evropiane.
Presidenti gjerman paralajmëron SHBA-në
Presidenti i Gjermanisë, Frank-Walter Steinmeier, gjatë fjalimit të tij në konferencë, paralajmëroi për një ndryshim të qasjes amerikane ndaj marrëdhënieve ndërkombëtare.
“Administrata e re amerikane ka një botëkuptim të ndryshëm nga ne. Ata nuk po i kushtojnë rëndësi rregullave dhe partneriteteve të vendosura,” tha Steinmeier.
Ai paralajmëroi se një rend botëror pa rregulla mund të jetë i rrezikshëm dhe kritikoi ndikimin e disa elitave ekonomike që, sipas tij, po përpiqen të rishkruajnë normat demokratike.
“Më shqetëson edhe më shumë kur disa nga këta individë nuk e fshehin përbuzjen e tyre ndaj institucioneve dhe normave të demokracisë sonë,” theksoi ai.
Burimi: Dagsavisen