Yngve Leine
Nxënësit në shkollat e mesme në Norvegji nuk kanë nevojë për trajnim sesi të përdorin siç duhet kompjuterin dhe smartfonin. Ata kanë nevojë urgjente të mësojnë si të funksionojnë pa to.
Dita e parë e shkollës në gjimnaz, viti shkollor 2024/25. Drejtori i njofton të gjithë nxënësit për rregulloren e re: Telefonat e mençur nuk duhet të jenë në përdorim gjatë mësimit, përveçse kur mësuesi i lejon ato.
Nëse telefonat shfaqen, mësuesi duhet t’i konfiskojë, t’i dorëzojë në recepsion, dhe nxënësi mund t’i marrë në fund të ditës. Kjo vlen për të gjithë nxënësit, klasat, mësuesit – për të gjithë shkollën, në të gjitha krahinat norvegjeze.
Shumë mirë, mendoj unë. Këto janë rregulla të qarta dhe të drejta. Të lehta për t’u respektuar, si për mësuesin ashtu edhe për nxënësin.
Rregullat nuk vlejnë vetëm për telefonat. Ato përfshijnë çdo pajisje elektronike, përfshirë laptopët dhe kufjet AirPods – përdorimi i tyre duhet të jetë i drejtuar nga mësuesi.
Në fillim… gjithçka duket në rregull.
Nxënësit nuk reagojnë ashpër. Por rregullat duhet të përsëriten në çdo fillim ore. Pas çdo pushimi. Kujtojeni që telefoni duhet të futet në çantë. “Eja të fillojmë. Kujtojeni, futeni telefonin në çantë.” Një e katërta e nxënësve kanë hundët mbi ekran dhe as që e vënë re që ora e mësimit ka filluar përsëri.
Gjithçka fillon të rrëshqasë.
“Shpesh ndjej sikur po jap mësim në një dhomë bosh.”
Edhe pse e dinë që telefoni duhet të qëndrojë në çantë, shumë nxënës e vendosin mbi bankë, lehtësisht të arritshëm. Ose në xhep, ku e ndiejnë nëse dridhet. “Duhet ta karikoj timin,” thotë një nxënës, dhe e lidh në karikues, duke e lënë mbi dritare pranë.
Oh Zot! A duhet të filloj përsëri me këtë luftë? T’i kërkoj sërish që ta fusë në çantë? Nuk kam më energji. Kam materiale mësimore për të ligjëruar; kjo është detyra ime.
Pas pak kohe, shikoj klasën. Telefoni i shumë nxënësve ka dalë përsëri nga çanta.
Në dritare qëndron një kabllo karikimi pa telefon të lidhur, ndërsa nxënësi qëndron me duart në prehër, duke qeshur herë pas here. “Askush nuk sheh drejt prehrit dhe qesh,” themi shpesh ne mësuesit.
“Rregullat e reja nuk kanë funksionuar siç duhej.”
Nxënësit mendojnë se nuk vihen re. Memet janë më argëtuese se mësimi, dhe ata mërziten. Të mërziten është si një dënim.
Shikoj më tej. Shumë nxënës të tjerë qëndrojnë njësoj. Disa as që mundohen ta fshehin. Më shumë janë ata që kanë vënë kufjet AirPods. Disa kanë të dyja në vesh; disa vetëm njërën, në veshin që nuk duket nga unë. Sidoqoftë, ato duken qartë.
Disa kanë laptopë mbi bankë, sepse u duhen për të marrë shënime. Në rreshtin e fundit, pesë djem janë të fiksuar pas ekraneve të tyre, të gjithë me të paktën një AirPod në vesh. Në reflektimin e dritares shoh se ose shohin Netflix ose luajnë ndonjë lojë. “Eja, djema. Lërini Netflix-in, hiqni kufjet. Kemi orë mësimi këtu.”
Me përtesë, disa i heqin kufjet, disa e lënë njërën. “Ja ku e mashtruam mësuesin,” mendojnë ndoshta. Pas pak kohe, shoh se të njëjtët djem janë kthyer përsëri në Netflix.
Unë dorëzohem. Nuk ia vlen.
“Nota mesatare bie, aftësia për t’u përqendruar zhduket, dhe gjithashtu disiplina.”
Më vonë gjatë vitit shkollor, disa klasa janë mbledhur për të parë një shfaqje në kulturë për të rinjtë dhe varësinë nga droga. Na kërkohet nga ne mësuesit që të mos përdoren telefonat, si shenjë respekti për ata që performojnë. Na kërkohet gjithashtu që mësuesit të ulen mes nxënësve për të mbikëqyrur.
Pesë minuta pas fillimit të shfaqjes, shoh që një vajzë pranë meje ka nxjerrë telefonin. E preki lehtë në shpatull dhe i bëj shenjë ta largojë. Ajo kërkon ndjesë dhe e mbyll.
Pas disa minutash, telefoni është përsëri në duar. Dhe këtë herë e ka dhe shoqja e saj. Çfarë ka kaq të rëndësishme?
Shoh se po kontrollon Snapchat. Përditëson faqen, shikon nëse ka diçka të re. Kalon në Instagram. Përditëson përsëri. Shfaqen disa meme të reja.
Kështu kalojnë gjithë shfaqjen, të zhytura në botën e tyre.
“Në klasë përballem me një tsunami apatie, indiference dhe shpërqendrimi të qëllimshëm.”
Kjo është përditshmëria ime si mësues. Shpesh ndjej sikur po jap mësim në një dhomë bosh. Laptopët, kufjet AirPods dhe telefonat përdoren vazhdimisht, pavarësisht rregullave të qarta.
Nxënësit nuk kujdesen. Netflix, YouTube, Snapchat, TikTok dhe Instagram hapen. Ata humbasin në një botë tjetër, nota mesatare bie, aftësia për t’u përqendruar zhduket, durimi dhe disiplina gjithashtu. Shumë prej tyre nuk performojnë si duhet, dhe disa dështojnë.
“Rekomandimet” dhe “rregulloret” për përdorimin e telefonave dhe pajisjeve digjitale nuk mjaftojnë. Në klasë, unë qëndroj përballë një tsunami apatie dhe shpërqendrimi.
Si mësues, shpesh ndjehem i pafuqishëm dhe i demoralizuar. Çfarë po bëj këtu? Cili është qëllimi i shkollës norvegjeze? Ka një hendek të madh midis idealeve dhe realitetit në klasë.
Nuk kam qenë nxënësi më i mirë kur isha në shkollë. Për fat, nuk kisha një kompjuter me internet në bankë dhe as një smartfon në xhep.
Nga përvoja ime, nxënësit e shkollave të mesme në Norvegji nuk kanë nevojë për trajnim sesi të përdorin siç duhet PC-në dhe smartfonin – ata kanë nevojë urgjente për ndihmë që të mësojnë si të funksionojnë pa to.
Nxitimi për të “kontrolluar diçka” dhe humbja e vëmendjes në TikTok ose të ngjashme, qoftë në laptop apo telefon, është një pengesë e përhershme për mësimin.
Rregullat e reja nuk kanë funksionuar siç duhet, dhe unë shoh pak zgjidhje të tjera përveçse të kemi një shkollë të mesme plotësisht pa telefona./Përktheu MekuliPress/
Burimi: https://www.nrk.no/ytring/jeg-er-laerer_-ikke-ordenspoliti-1.17141688